شترمرغ

شترمرغ

 شترمرغ نوعی پرنده بی‌پرواز بومی آفریقا از راستهٔ سینه‌پهنان  است. شترمرغ بزرگترین پرندهٔ زنده دنیاست و تخم آن نیز از هر پرنده زنده دیگری بزرگتر است (البته فیل‌‌مرغ‌های ماداگاسکاری و موآهای نیوزیلندی که به تازگی منقرض شده‌اند بزرگتر بودند و تخم‌های بزرگتری هم داشتند)

شترمرغ ظاهر منحصربه‌فردی دارد که آن را از پرندگان دیگر متمایز می‌کند. آنها با گردن و پاهای بلند خود قادرند با سرعت حدود ۷۰ کیلومتر بدوند که بالاترین سرعت زمینی در میان تمام پرنده‌هاست. غذای اصلی شترمرغ گیاهان است اما از بی‌مهرگان هم تغذیه می‌کنند. آنها به صورت گروهی و در گروه‌های پنج تا پنجاه نفری گذران زندگی می‌کنند و در هنگام خطر یا برای پنهان شدن روی زمین دراز کشیده یا فرار می‌کنند اما اگر در گوشه‌ای گیر افتاده و را فراری نداشته باشند با پاهای قدرتمند خود به دشمن حمله می‌کنند.

شترمرغ‌ها اهلی هم شده‌اند و در برخی نقاط دنیا پرورش داده می‌شوند. پرهای آنها کاربرد زینتی دارد و در پوشاک هم استفاده می‌شود. پوست آنها برای تولید چرم استفاده شده و گوشتشان نیز در بازار عرضه می‌شود.

شترمرغ نر پرهای سیاهی دارد و انتهای پرها و بال‌های آن سفید است ولی پرهای شترمرغ ماده قهوه‌ای رنگ است. سر و گردن شترمرغ بدون پر و طاس است. این پرنده اغلب بصورت گروهی در بین گله‌های پستانداران علفخوار همچون گورخر و گاومیش و کل یال‌دار به سر می‌برد.

 

 ویژگی

 

شترمرغ‌ها معمولاً بین ۶۳ تا ۱۴۵ کیلوگرم هستند. نژاد شترمرغ آفریقای شرقی به طور متوسط ۱۱۵ کیلوگرم نر و ۱۰۰ کیلوگرم ماده وزن دارد. به طور استثنا وزن شترمرغ ماده هم به ۱۵۶٫۸ کیلوگرم هم می‌رسد. در زمان بلوغ (دو تا چهار سال) قد شترمرغ‌های نر به ۲٫۱ تا ۲٫۸ متر می‌رسد در حالی که شترمرغ‌های ماده ۱٫۷ تا ۲ متر ارتفاع دارند.

جوجه‌های شترمرغ حنایی رنگ هستند و لکه‌های قهوه‌ای پر رنگ دارند. در اولین سال زندگی، جوجه‌ها در هر ماه ۲۵ سانتی‌متر رشد می‌کنند. در اولین سال زندگی شترمرغ‌ها حدود ۴۵ کیلوگرم وزن دارند. طول عمر آن‌ها بیش از ۴۰ تا ۴۵ سال است. پرهای شترمرغ نر غالباً سیاه است و دم سفید رنگی دارند. دم یکی از گونه‌های شترمرغ به رنگ زرد و قهوه‌ای است. پوست گردن و ران شترمرغ ماده مایل به صورتی و خاکستری است، در حالی که برای شترمرغ‌های نر آبی – خاکستری است. خاکستری یا صورتی بودن وابسته به گونه شترمرغ دارد.

بر خلاف تصور و آنچه در رسانه‌ها مطرح شده است، شترمرغ‌ها هیچ‌گاه سر خود را هنگام ترس٬ درون زمین نمی‌کنند.

 

 انواع شترمرغ

 

پنج زیرگونه از شترمرغ شناخته شده‌است:

شترمرغ جنوبی: یا شترمرغ سیاه در جنوب آفریقا که در سواحل جنوبی رودخانه‌های زامبزی و کونن زندگی می‌کند.

شترمرغ شمال آفریقا: یا شترمرغ گردن‌قرمز پرتعدادترین نوع شترمرغ که زیستگاه از اتیوپی و سودان در شرق به سوی حاشیهصحرای بزرگ آفریقا تا سنگال و موریتانی در غرب ادامه می‌یابد. این زیرگونه در گذشته در نواحی شمالی‌تر مثل مصر و جنوب مراکش نیز می‌زیسته‌است. شترمرغ شمال آفریقا با ۲٫۷۴ متر قد و ۱۵۴ کیلو وزن و سرعتی بیش از ۷۲ کیلومتر بر ساعت، بزرگ‌ترین و سریع‌ترین پرنده روی زمین است.  سر آن سرخ‌رنگ، پووشش بدن نرها سیاه و سفید و ماده‌ها خاکستری است.

شترمرغ ماسائی:  در شرق آفریقا. پرهای کوچکی به رنگ نارنجی روشن بر روی سر، گردن و ران‌هایشان دارند. فقط در جنوبکنیا، اتیوپی و بخش‌هایی از جنوب سومالی حضور دارند.

شترمرغ عربی: زیرگونه انقراض یافته‌ای که در گذشته در تعداد بسیار در شبه‌جزیره عربستان، سوریه و عراق زندگی می‌کرد و نسل آن در حدود سال ۱۹۶۶ به‌کلی نابود شد.

شترمرغ سومالی:  در شمال شرقی کنیا، جنوب اتیوپی و سومالی. گردن و ران آن‌ها سربی‌رنگ است. برخلاف دیگر شترمرغ‌ها گله‌ای زندگی نمی‌کند بلکه بیشتر تنها یا جفتی دیده می‌شوند. در شمال شرق کنیا با شترمرغ ماسائی زیستگاه مشترکی دارند. برخی این شترمرغ را گونهٔ مجزایی محسوب می‌کنند.

 

 محصولات شترمرغ

گوشت شترمرغ با کلسترول پایین و آهن بالا

چرم شترمرغ با استحکام و لطافت و زیبایی منحصر به فرد

روغن شترمرغ به صورت خوراکی و دارویی غنی از اسیدهای چرب W6 , W9

تخم شترمرغ به صورت خوراکی و پوکه خالی آن برای صنایع دستی (حکاکی – نقاشی و .. ) استفاده می شود

پر شترمرغ از نظر زیبایی ,لطافت و مواجی کاملا منحصر به فرد است

از روده شترمرغ در ساخت نخ بخیه برای جراحی داخلی اعضاء بدن استفاده می شود

پر شترمرغ

بهترین محصول شترمرغ،پرآن است.کیفیت پرهای شترمرغ کاملا منحصر به فرد است. حتی پیشرفته ترین فن آوری قادر به تقلید زیبایی،لطافت و مواجی طبیعی پر شترمرغ نیست. همچنین هیچ ابزاری به واسطه خاصیت تولید الکتریسیته ساکن مانند پر شترمرغ، کارایی لازم برای نظافت را ندارد. از پرهای با کیفیت عالی در ساخت لوازم تزیینی،کلاه و لباس استفاده می شود. سایر انواع پرها برای تمیز کردن ماشین آلات و تجهیزات ظریف و گردگیری مورد استفاده قرار می گیرند. پر شترمرغ را هر هشت ماه یک بار باید چید، که البته بعد از ۴ تا ۵ سال کیفیت پرهای چیده شده تقلیل می یابد و از هر شترمرغ نر بالغ تقریباً ۲۴ شاهپر اولیه به دست می آید. وزن کل پرهای یک شتر مرغ ۱۰ تا ۱۴ ماهه، حدود ۴۵ گرم و اندازه آنها بین ۱۰ تا ۱۵۰ سانتی متر است . هنگامی که پر های شترمرغ را جدا می کنند برجستگی های روی پوست آن که همهن جای پرها هست باقی می مانندکه بعد از دباغی پوست جلوه و زیبایی خاصی به چرم شترمرغ می دهد.

-  پر شتر مرغ عاری از الکتریسته ساکن است لذا در کارخانه های دارای سیستمهای الکترونیکی و کامپیوتری که الکتریسته ساکن مشکل اصلی آنهاست بسیار مفید است.

-  پر شتر مرغ جهت تمیز کردن تجهیزات ظریف مثل دوربین، میکرسکوب، کامپیوتر، لوازم تزئینی، گردگیری وسایل منزل و رخت و لباس استفاده می شود.

-  از شاهپرهای شتر مرغ برای تزیین عَلَم در مراسم مذهبی استفاده می شود.